หอการค้าไทยเป็นสถาบันสื่อกลางที่ทำหน้าที่ส่งเสริมการประกอบวิสาหกิจและประสานงานระหว่างนักธุรกิจ พ่อค้า ภาคเอกชนกับภาครัฐบาลของไทย โดยมีหน้าที่ตามกฎหมายที่บัญญัติไว้ในพระราชบัญญัติหอการค้า 2509 ซึ่งสามารถสรุปสาระสำคัญของบทบาทหอการค้าไทยได้ดังนี้
บทบาทและภารกิจที่สำคัญของหอการค้าไทย
1. ส่งเสริมวิสาหกิจ – หอการค้าไทยมีหน้าที่ในการส่งเสริมผู้ประกอบการ เพื่อผลประโยชน์ทางการค้าและการลงทุนในทุกภาคส่วนทั้งภาคเอกชนและรัฐบาล โดยทำหน้าที่เผยแพร่ข่าวสารในด้านต่างๆ เกี่ยวกับการค้าและการลงทุน งานวิจัยและสถิติด้านการค้า การประเมินสถานการณ์ทางเศรษฐกิจในประเทศ การจัดงานแสดงสินค้าต่างๆ และมีบทบาทในการไกล่เกลี่ยในกรณีที่ปรากฏข้อพิพาททางการค้า
2. ให้คำปรึกษาและคำแนะนำกับสมาชิก เกี่ยวกับการค้าและการลงทุน สถานการณ์ในตลาด การเงิน การเกษตร อุตสาหกรรรมในทุกภาคส่วน
3. ให้คำปรึกษาและข้อแนะนำกับภาครัฐบาลเพื่อเป็นแนวทางในการนำไปต่อยอดและพัฒนาเป็นยุทธศาสตร์ทางเศรษฐกิจเพื่อผลประโยชน์โดยรวมของประเทศ
4. ช่วยอำนวยความสะดวกในการประสานงานระหว่างนักธุรกิจในภาคเอกชนกับทางราชการ มีการสร้างเครือข่ายระหว่างกลุ่มผู้ประกอบการ และให้คำแนะนำในการติดต่อราชการทั้งในและต่างประเทศ เช่น การลงทุนของผู้ประกอบการต่างชาติในไทย และของนักธุรกิจไทยในต่างประเทศ เป็นต้น
โดยองค์กรนี้มีบทบาทสำคัญในการช่วยลดอุปสรรคที่กีดกันความยากลำบากในการลงทุนกับผู้ประกอบการและนักธุรกิจทั้งไทยและต่างประเทศ มีเครือข่ายที่แข็งแกร่งในการร่วมงานกับรัฐบาล เช่น ในกรณีที่รัฐบาลมีการส่งเสริมความสัมพันธ์ทางการค้าและการลงทุนกับต่างประเทศ หอการค้าจะเป็นผู้ประสานงานหลักโดยให้ความสะดวกแก่นักลงทุนและกระตุ้นให้เกิดผลประโยชน์ร่วมกันกับทุกฝ่ายๆ เพื่อความเจริญก้าวหน้าของผลประโยชน์ประเทศโดยรวมในทุกๆ ด้าน